‘Yargı Hizmetlerine Güven’ isimli panel

Sakarya Üniversitesi Anayasa Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (AÇAMER) tarafından “Yargı Hizmetlerine Güven” isimli bir panel düzenlendi.

Moderatörlüğünü AÇAMER Müdürü Doç. Dr. Serdar Gülener’in yaptığı panele Doç.Dr. Bünyamin Bezci, Dr. Öğr. Üyesi Gülden Kaya Uyanık ve Dr. Öğr. Üyesi Cem Duran Uzun konuşmacı olarak katıldı. SAÜ Kültür ve Kongre Merkezinde 30 Nisan 2018 Pazartesi günü yapılan panelde TÜBİTAK-ARDEB tarafından desteklenen ve yürütücülüğünü Doç. Dr. Gülener’in yaptığı “Türkiye’de Yargı Kurumuna İlişkin Güven Algısını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Bir Ölçek Geliştirilmesi” isimli proje değerlendirildi. 

Gülener, proje ile yargıya güven düzeyini ölçmek için güvenilir ve geçerli bir ölçeğin hazırlanmasının amaçlandığına dikkat çekti. Gülener, yargıya duyulan güveni etkileyen faktörlerin “politik güven-yargıya etkileyen başlıca faktörlerin, Yargıya yönelik toplumsal farkındalık (bilinirlik-tanınırlık), adalet hizmetlerine erişim, yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı, yargının hesap verebilirliği” olduğunu, projede elde edilen bulguların da bunları desteklediğini ifade etti. 

Projenin araştırmacılarından olan Doç.Dr. Bünyamin Bezci ise ölçek geliştirmenin önemine yaptığı vurgunun ardından “güven” kavramını ele aldı. “Güven aslında bir sistemin sinir uçları gibi. O uçlara dokunan her şey güveni zedeliyor” diyen Bezci, güvenin toplumdan gelen isteğe verilen cevap doğrultusunda kurulduğunu, güvensizliğin ise aşırı taleplerden, rasyonellik beklentisinden ve kültürel farklılıklardan kurulduğunu söyledi. Yargısal hizmetlere güvensizliğin de aşırı taleplerden ve rasyonellik beklentisinden kaynaklandığını ve her sorunun çözümü yargıdan beklendiğinden yargının çözemediği sorunların güvensizlik oluşturacağını ifade etti. Rasyonel kararlar beklerken keyfi, haksız ve adaletsiz kararlar alınması da güvensizliği artıracağını belirtti. Projenin bir diğer araştırmacısı olan Dr. Öğr. Üyesi Gülden Kaya Uyanık ise projede kullanılan metodoloji hakkında genel bir çerçeve sunduktan sonra elde edilen bulguları değerlendirdi. Ölçeğin geçerlik ve güvenirlik faktörlerini kısaca açıklayan Uyanık, proje kapsamında yapılan saha çalışmasının sonuçlarının beklenen ve beklenmeyen kısımlarını anlatarak, ölçeğin nihai halini paylaştı. 

Türkiye’de yargıya duyulan güveni arttırmak adına atılan adımları anlatan Dr. Öğr. Üyesi Cem Duran Uzun, sunduğu tebliğde yargıya güven ile ilişkilendirilebilecek yargı reformu süreçlerinden bahsetti. Uzun, bu çerçevede Adalet Bakanlığının yayımladığı Yargı Reformu Strateji Belgesini, çeşitli anayasa değişikliklerini ve Avrupa Birliği’ne uyum sürecinde atılan adımları yargıya güven perspektifinden değerlendirdi. Yargıya güvene katkı sağlayabilecek birçok kanun değişikliği yapıldığını belirten Uzun, yargıya yönelik asıl reformların 2009’da başladığını vurguladı.