01 Kasım 2024|Cuma,02:58:43
 
  • HAVA DURUMU:
  • Parçalı Bulutlu
PİYASALAR Güncelleme : 01.11.2024
DOLAR
34,3049 0,20
EURO
37,3666 0,01
ALTIN
3.028,62 0,27
BİTCOİN
$70.523 2,68
HAFTANIN POPÜLER YAZARI
Ş. Mahir Tuna
Ş. Mahir TunaKIYMETİ BİLİNMEYEN BAYRAM GECESİ!5 dakika da okunur
fullWidthAds5
03 Mart 2021 - 19:17
03 Mart 2021 - 19:175 dakikalık okuma 0 yorum
  • PAYLAŞ
5 dakikalık okuma
0 yorum

12887 KEZ OKUNDU

AHLAK GELİŞİMİ PERSPEKTİFİNDE İNSAN; LAWRANCE KOHLBERG PRAGMATİZMİ

AHLAK GELİŞİMİ PERSPEKTİFİNDE İNSAN; LAWRANCE KOHLBERG PRAGMATİZMİ

Almanya’da bir lise müdürü, her eğitim öğretim yılı başında öğretmenlerine şu mektubu gönderirmiş.

“Bir nazi toplama kampından sağ kurtulanlardan biriyim. Gözlerim hiçbir insanın görmemesi gereken şeyleri gördü. İyi eğitilmiş ve yetiştirilmiş mühendislerin inşa ettiği gaz odaları, iyi yetiştirilmiş doktorların zehirlediği çocuklar, işini iyi bilen hemşirelerin vurduğu iğnelerle ölen bebekler, lise ve üniversite mezunlarının vurup yaktığı insanlar…

 

Eğitimden bu nedenle kuşku duyuyorum. Sizlerden isteğim şudur: Öğrencilerinizin insan olması için çaba harcayın. Çabalarınız bilgili canavarlar ve becerikli psikopatlar üretmesin. Eğitim çocuklarınızın daha fazla insan olmasına yardımcı olursa ancak o zaman önem taşır.”

 

İnsan fizyolojisi, biyolojisi, sosyolojisi ve psikolojisi ile bir bütünlük arz etmektedir. Muazzam bir denge üzerine oluşturulmuş bu biyoloji diğer canlılardan ayrı olarak akıl erkiyle donatılmış ve yaşam sürecinde bu erki kullanarak hareket etmiştir. Ancak tarihsel gerçeklerden bu yana bilinmektedir ki birey her ne kadar yüksek IQ’ya yani zihinsel zekaya sahip olsa da bu zeka, kimi zaman doyumsuz ve olumsuz ruh bütünlüğü ile insanlık için yıkıcı zararlara sebebiyet vermiştir. Elde edilen tecrübeler göstermiştir ki insanın gerçekten sadece zihinsel olarak yetkin bir erke sahip olması görünen kadar da görünmeyen şekilde ciddi zararlar verebilmiştir. 2. Dünya savaşında yaşanılan hadiseler ise bu olgulara dair yaşanmışlıkları gösterirken Theodre Rosevelt’in  şu sözü ise bu bütünü özetler niteliktedir:

 

“Bir İnsanı Ahlaken Eğitmeden Zihnen Eğitmek Topluma Bir Bela Kazandırmaktır.”

 

Ahlakın bu denli ciddiyet arz ettiği bir gerçeklikte gerek inanç, gerek yönetim bilimleri, gerek eğitim bilimleri gerekse toplum bilimleri ahlak konusunu ciddi derecede gündeme almıştır. Yine pragmatik anlamda ise bu alanda önemli çalışmalardan biri ise Kohlberg’in “Ahlaki Gelişim Kuramı”dır. Toplumda, iş dünyasında ve yine bir çok sosyal ortamda karşılığını gördüğümüz bu kurama göre insan davranış ve tutumları sıralı olarak 3 dönem ve 6 basamakta ele almıştır:

 

-İtaat ve Ceza Dönemi: Bu ahlak düzeyine göre bireysel menfaat önemlidir. Mühim olan ceza almak almamaktır.  Doğru ve yanlışı belirleyen ödüller ve cezalardır. Kişi ceza alma durumu varsa kurallara itaat eder ceza almayacaksa kuralları ihlal eder.

 

-Saf Çıkarcı Dönem: Bu dönemde ise bireysel menfaat ön plandadır ancak burada başka insanlarında farkına varılır. Birey için her şey karşılıklıdır. Özellikle maddi menfaat vardır. Cezayı göze alarak kar zarar menfaati güdülür.  Önemli olan kendi çıkarlarıdır.

 

-İyi Çocuk Eğilimi-Kişilerarası Uyum: Bu dönemde bireyin değil grubun menfaati ön plandadır. Birey gruptan dışlanmamak için grubun çıkarlarına uyum sağlar. Burada sosyal onay veya manevi menfaat vardır.

 

Kanun ve Düzen Eğilimi-Toplumsal Uyum: Bu düzeyde kişisel menfaatler ya da gruplar önemli değildir ortaya konulan toplumsal kurallar, yasalar herşeyin üzerindedir. Yazılı kurallar, dini kurallar, ahlak kuralları bu döneme girer. Bu dönemde kuralların dışına asla çıkılmaz. Kurallar herkes için geçerlidir ve herkes konulan bu kurallara uymakla mükelleftir. ihlal edenler ceza görmelidir. Bu düzeyde bulunanlar görev alanı dışına asla çıkmazlar.

 

Toplumsal Sözleşme Eğilimi: Bu düzeyde önemli olan birey değil grup değil yasa da değil önemli olan toplumsal uzlaşmadır. Önceki dönemde var olan kurallar toplumsal uzlaşı ile esnetilebilir. Toplumun üzerinde anlaştığı konular korunmalıdır. Ancak ihtiyacı karşılamayan düzenler toplum yararına değiştirilebilir.

 

Evrensel Ahlak İlkeleri Eğilimi: İnsan yaşamı her şeyin üzerindedir. Sistem ve kurallardan çok insan hakları, özgürlük, adalet, demokrasi gibi ilkeler ön planda tutulur. Yarar tüm insanlık ve canlılar içindir. Etik ilkeler göz önünde tutulur ve ahlak üstü bir anlayış oluşur. Evrensel ahlak düzeyi, bireyin ahlak ilkelerini kendinin seçip oluşturduğu, ahlak gelişiminin son aşamasıdır.

 

Peki bu ahlak ölçütüne göre yaşamda gördükleriniz hangi ahlak düzeyinde yer almaktadır?

 

 

https://semihkacar.wordpress.com/2021/02/28/ahlak-gelisimi-perspektifinde-insan-lawrance-kohlberg-pragmatizmi/

 

M.Sc. Semih KAÇAR

Stratejik Yönetim | Organizasyonel Gelişim | İnsan ve Kültür | İş Geliştirme | Değişim Yönetimi | Eğitimci | Yazar | İSGU

YORUM YAP
Adınızı yazınız
Yorumunuzu yazınız!

Etiketlere göre arama:

Aramaktan Vazgeç
Aramaktan Vazgeç