Osmanlı’da istihbarat konuşuldu

Sakarya Üniversitesi Ortadoğu Enstitüsü tarafından ‘Sultanın Casusları: 16. Yüzyılda İstihbarat, Sabotaj ve Rüşvet Ağları’ isimli etkinlik düzenlendi.

SAÜ Kültür ve Kongre Merkezi’nde düzenlenen etkinlikte Sultanın Casusları: 16. Yüzyılda İstihbarat, Sabotaj ve Rüşvet Ağları kitabının yazarı Doç. Dr. Emrah Safa Gürkan konuşmacı olarak katıldı.

Korsanlar hakkında akademik çalışmalar yaparken vesikalardan 16. yy casusluk faaliyetlerini fark ettiğini dile getiren Doç. Dr. Gürkan, “O döneme ait yapılan casusluk faaliyetleri ile ilgili az miktarda akademik çalışma yapıldığını gördüm yani karanlıkta kalan bir konu. Vesikalarda casusluk faaliyetlerini araştırabilmek için İspanyolca, Fransızca ve İtalyancayı iyi bilmek gerekiyor. Bu lisanları bildiğim için bana farklı bir yol açılmış oldu” dedi.

Osmanlı arşivlerinde istihbarat belgelerine ulaşmanın zor olduğu söyleyen Doç. Dr. Gürkan, “ Osmanlı Arşivleri, maliye ve kurum tarihi için zengin kaynaklar barındırır. Osmanlı Arşivleri, İspanya’daki Simancas Arşivi ve Venedik Arşivi gibi yerlerde çalıştım. Tek tek casuslar hakkında bilgilere ulaşmaya çalıştım. İspanyol ajanlar hakkında birçok bilgiye ulaştım. Osmanlı İmparatorluğu’nda casusluk olduğu söyleniyor bu konuda derinlemesine bir şeyler yazıp, bir ilki gerçekleştirmek için keşfettiğim bilgileri bir kitaba dönüştürmeye karar verdim” ifadelerini kullandı.

İstihbarat faaliyetlerinin dünyada 18. yy’da kurumsallaşmaya başladığına dikkat çeken Doç. Dr. Gürkan, “Osmanlı döneminin kuruluşundan itibaren istihbarat faaliyetleri var aslında. Osmanlı, zamanının dünyada süper gücü. Dünyanın bir köşesinde bir şey yaşandığında, iki üç ay içerisinde haberi Osmanlıya geliyordu. Bunun Avrupa’nın haber merkezi olan Venedik’e gelen enformasyonun hızına yakın olduğunu görüyoruz. Ticaretin kalbi olan İstanbul, tıpkı Roma ve Venedik gibi istihbaratın da merkeziydi” şeklinde konuştu.

Etkinliğin sonunda Doç. Dr. Gürkan, elde ettiği istihbarat belgelerinden örnekler sundu.